დასავლეთში, იქ საიდანაც მოდის ყოველივე განათლება და მშვიდობა რომანტიზმი მაშინ გახდა პოპულარული, როცა ფეოდალური ეპოქა დაემხო და ხოლო საქართველოში რომანტიზმი მაშინ გავრცელდა, როცა ფეოდალიზმი ყვაოდა. XIX საუკუნეში საქართველოში რომანტიზმის შემოსვლა ქართული კულტურის ევროპული ორიენტაციის მანიშნებელი იყო, თუმცა თავად ქვეყანა, პოლიტიკური თვალსაზრისით, კიდევ ორი საუკუნის განმავლობაში ჯერ – რუსეთის, მერე კი უკვე საბჭოთა იმპერიის განაპირა პროვინციას წარმოადგენდა. საბჭოთა ეპოქაში ქართული რომანტიზმის შესწავლა მსოფლიო კონტექსტში წარმოუდგენელი იყო და არც არასდროს მომხდარა. დასავლეთში, იქ საიდანაც მოდის ყოველივე განათლება და მშვიდობა რომანტიზმი მაშინ გახდა პოპულარული, როცა ფეოდალური ეპოქა დაემხო და ხოლო საქართველოში რომანტიზმი მაშინ გავრცელდა, როცა ფეოდალიზმი ყვაოდა. საქართველოში რომანტიზმის შემოსვლის თანმდევია ლიტერატურული სალონების გაჩენა. ნიკოლოზ ბარათაშვილი, ალექსანდრე ჭავჭავაძე, გრიგოლ ორბელიანი ქართული რომანტიზმის ღირსეული წარმომადგენლები არიან. მათ შემოქმედებას დღესაც აღტაცებაში მოყავს მკითხველი და სულიერ სავანეს მათ პოეზიაში პოულობენ რომანტიკოსი ადამიანები.
ბარათაშვილის პოეზიის სამყაროში
შემოღამება მთაწმინდაზე - მთაწმინდის აღმართს ხშირად აჰყოლია უჩინარ ფიქრებში გართული ბარათაშვილი. მისთვის მთაწმინდა იგივე პარნასი იყო. შთაგონების წყარო აქ იღებს სათავეს და აქ იბადება ბარათაშვილის უკეთეს ფიქრთა და ლექსთა შორის გამორჩეული „შემოღამება მთაწმინდაზე“. ჩემი აზრით, ეს ლექსი სამუდამოდ დასამშვენი მარგალიტია ჩვენი პოეზიისა. ამ ლექსს თვრამეტი წლის ჭაბუკი ქმნის. „შემოღამება მთაწმინდაზე“ პოეტის ტიტანური უკმაყოფილების პირველი გამოძახილია. თავისუფლების მაძიებელი ჭაბუკი, სიტყვის პრომეთეოსი, პირველად არღვევს ჯაჭვს, რითაც მიჭედილია კლდეზე და ამ ჩხარუნზე ეღვიძებათ ნაპრალებში მთვლემარე ძალებს. ლექსის ავტორი გვაოცებს პოეტური სილაღითა და აზრთა სიღრმით, კეთილშობილური კაეშნითა და წინასწარმეტყველური იმედით. შეთქმულების დამარცხებით გულმოკლულ პოეტს თითქოს ჯიბრზე სწამს, რომ გათენდება დილა მზიანი და ყოველსა ბინდსა ის განანათებს. ასეთ კეთილშობილურ ფიქრს მთაწმინდა წარმოშობს. სამყაროს რელიგიურ წარმოდგენაში მთა ღვთის სამყოფელად მოიაზრება. იგი ცისა და მიწის შესაყარია. მთაწმი...
Comments
Post a Comment